Το κλίμα ασφάλειας είναι πολύ σημαντικό σε όλες τις μορφές της επικοινωνίας μεταξύ των ανθρώπων. Όσο περισσότερη εμπιστοσύνη νιώθει το μέλος που επικοινωνεί, τόσο ευκολότερα αποκαλύπτει ακόμα και τα πιο δύσκολα σημεία που τον βασανίζουν.
Όταν πιστέψουμε ότι ο θεραπευτής που έχουμε απέναντί μας μπορεί να αντέξει στο άκουσμα των δύσκολων αυτών καταστάσεων και να κατανοήσει αυτό που μοιραζόμαστε μαζί του, διευκολύνει στο να του αποκαλύψουμε με μεγαλύτερη ευκολία ακόμα και τις πιο μύχιες σκέψεις μας. Αυτός είναι ο θεραπευτής ο οποίος έχει και ο ίδιος βιώσει την διαδικασία της ψυχοθεραπείας για τον ίδιο του τον εαυτό.
«… καθώς πιστεύω ότι παρά τις ανθρώπινες αδυναμίες που ενυπάρχουν και στις δύο πλευρές κατά τη ψυχοθεραπευτική διαδικασία, ο καλύτερος τρόπος που έχουμε για να βελτιώσουμε την ικανότητά μας να κατανοούμε και κατ’επέκταση τη θεραπευτική μας εμβέλεια, είναι να γνωρίσουμε και να αποδεχτούμε τον εαυτό μας όσο το δυνατόν πιο βαθιά. Η προσωπική θεραπεία ίσως να μη μας εξοπλίζει με «αντικειμενικότητα», όμως μπορεί να αυξήσει σε μεγάλο βαθμό την ικανότητά μας να παρατηρούμε και να κάνουμε σωστή χρήση των δυναμικών τα οποία αναπόφευκτα αναδύονται στη δουλειά μας.» (McWilliams, 2006)
Οι θεραπευτές «πρέπει να αναλύονται για τέσσερις σημαντικούς λόγους» (Fromm-Reichmann, 1950). (1) η αυτογνωσία του θεραπευτή μπορεί να μειώσει τη πιθανότητα να εκδραματίσει αντί να αναγνωρίσει τις αντιμεταβιβαστικές αντιδράσεις (2) η προσωπική θεραπεία αυξάνει τη πιθανότητα να έχει ο θεραπευτής μία επαρκώς ασφαλή και ικανοποιητική προσωπική ζωή, με αποτέλεσμα τη βελτίωση της ικανότητας ακρόασης και την αναστολή του πειρασμού μεταχείρισης των ασθενών προκειμένου να ικανοποιηθούν οι ναρκισσιστικές ανάγκες, οι ανάγκες για εξάρτηση και οι σεξουαλικές επιθυμίες του θεραπευτή (3) η αποτελεσματική θεραπεία ενισχύει τον αυτοσεβασμό και τη ρεαλιστική αυτοεκτίμηση η οποία επιτρέπει στον κλινικό να απορροφήσει την εχθρότητα και την υποτίμηση του ασθενή χωρίς αμυντικότητα και κατά συνέπεια να δείξει με ποιόν τρόπο διατηρείται η αυτοεκτίμηση όταν κάποιος προκαλείται (4) η εξοικείωση με τα προσωπικά μας δυναμικά καθιστά πιθανή την αναγνώριση παρόμοιων διαδικασιών και σε άλλα άτομα. (McWilliams, σελ.151)
Στους πιο πάνω λόγους της Fromm-Reichmann, η McWilliams (2006) συμπληρώνει :
- Πόσο σημαντικό είναι να «γνωρίζει ο θεραπευτής πως είναι να βρίσκεσαι στο ρόλο του πελάτη». Μέσα από τη διαδικασία της προσωπικής μας ψυχοθεραπείας και τη θέση του να είμαστε εμείς ο πελάτης ενός θεραπευτή, εναρμονιζόμαστε με τα κοινά δυναμικά και τη θέση του πελάτη και αποφεύγουμε τον κίνδυνο να κινηθούμε απέναντί του από μία θέση περιφρόνησης. (McWilliams , σελ. 152)
- Προτείνει και συνιστά την ανάλυση παρά τη θεραπεία του θεραπευτή με σκοπό την ανάλυση της μεταβίβασης ώστε να ενδυναμωθεί η θεραπευτική συμμαχία, σε συνδιασμό με μία αυξανόμενη συχνότητα για σύντομη και μακροχρόνια θεραπευτική βελτίωση (Freedman et al.,1999. Roth & Fonagy, 1996. Sandell et al., 2000. Seligman, 1995, 1996) ή την πολύ χρήσιμη θεραπεία μίας φοράς την εβδομάδα. (McWilliams, σελ.152 & 149)
- Η αυτοανάλυση αποτελεί το σημαντικότερο εργαλείο. Ελαττώνει την αγωνία, γίνεται αντιληπτή η δύναμη των ασυνείδητων δυνάμεων, αυξάνει τον βαθμό αυτοπαρατήρησης, αυξάνει την υπομονή και επιτρέπει την καλύτερη επικοινωνία, ώστε ο θεραπευτής να παραμένει χωρίς περισπασμούς στην πορεία της συνεδρίας και τις ανάγκες της. Ακολουθούν η εποπτεία και η παρακολούθηση μαθημάτων. (McWilliams, σελ. 156)
- Η ανάλυση του θεραπευτή δημιουργεί τη γνώση για την αποτελεσματικότητα και την αναγνώριση της αξίας της θεραπείας μεταδίδοντας στους πελάτες μία αίσθηση ελπίδας που αποτελεί ουσιαστικό συστατικό στη προσπάθειά τους να ξεπεράσουν τα προβλήματα που τους απασχολούν και να αντέξουν τη διαχείριση των συναισθημάτων τους. (McWilliams, σελ. 156)
Ο Casemann (1985) αναφέρει το πόσο οι ασθενείς προσέχουν τις αλλαγές του θεραπευτή κατά τη διάρκεια σχολίων τους στη θεραπεία και την ασυνείδητη σημασία που έχουν τα σχόλια του πάνω τους και το πόσο συλλαμβάνουν το άγχος του θεραπευτή μέσα από την δραστηριότητά του ή τις συχνές παρεμβολές.
«Οι θεραπευτές θα πρέπει να είναι εξοικειωμένοι με τη σκοτεινή τους πλευρά και να μπορούν να συναισθανθούν όλες τις ανθρώπινες επιθυμίες και παρορμήσεις. Μία προσωπική θεραπεία επιτρέπει στο θεραπευτή να βιώσει πολλές πτυχές της θεραπευτικής διαδικασίας από τη θέση του ασθενή, την τάση εξιδανίκευσης του θεραπευτή, τη λαχτάρα για εξάρτηση, την ευγνωμοσύνη απέναντι σε ένα φροντιστικό και προσηλωμένο ακροατή, τη δύναμη που αποδίδεται στο θεραπευτή. Οι νέοι θεραπευτές πρέπει να επεξεργαστούν τα προσωπικά τους νευρωτικά θέματα, να μάθουν να δέχονται την ανατροφοδότηση, να ανακαλύπτουν τα δικά τους τυφλά σημεία και να δουν τον εαυτό τους όπως τους βλέπουν οι άλλοι. Πρέπει να αναγνωρίσουν την επίδραση που ασκούν στους άλλους και να μάθουν με ποιόν τρόπο να προσφέρουν σωστή ανατροφοδότηση.» ( Yalom, 2002, σελ.40-41)
Πηγές
___________________________________________
Casement P.. (1985). On Learning from the Patient. USA, New York: Tavistock Publications.
Frieda Fromm-Reichmann, Frieda. (1950). Principles of Intensive Psychotherapy. Chicago: University of Chicago Press.
McWilliams. N.. (2006). Ψυχαναλυτική Ψυχοθεραπεία. Θεσσαλονίκη: Ινστιτούτο Ψυχολογίας και Υγείας.
Yalom D.I.. (2002). The gift of Therapy, New York, NY: Harper Collins.